ارزیابی کارایی شبیه‌سازی جریان سطحی با استفاده از مدل بیلان آبی‌ سالاس در حوزه‌های آبخیز استان کهگیلویه و بویراحمد

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کارایی مدل‌ بیلان آبی سالاس سالانه و فصلی در ایستگاه‌های هیدرومتری استان کهگیلویه و بویراحمد که دارای طول دوره‌ی آماری مناسب بود برنامه‌ریزی شده است . بعد از انجام پالایش روی داده‌های هیدرومتری از کل 10 ایستگاه استان، 7 ایستگاه هیدرومتری دارای داده‌های بارش و دبی، با طول دوره‌ی آماری حداقل 20 سال انتخاب گردید. سپس پارامترهای هر مدل با انجام سعی و خطا و نظارت بر کمترین مقدار ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و ضریب همبستگی بهینه گردیدند. ارزیابی عملکرد مدل‌ با استفاده‌ از معیارهای مختلف دقت‌سنجی همچون ضریب کارایی (CE)، ریشه مجذور مربعات (RMSE)، ضریب تبیین (R2) صورت گرفت. برای محاسبه‌ی معیارهای کارایی از مقادیر شبیه‌سازی شده توسط مدل سالاس و مقادیر اندازه‌گیری شده در ایستگاه‌های هیدرومتری استفاده شد. در مجموع نتایج مدل‌سازی نشان داد که مدل بیلان سالانه سالاس میزان دبی را بهتر از مدل فصلی برآورد کرده است.مدل سالاس فصلی در اکثر موارد میزان دبی را کمتر از میزان واقعی برآورد کرده است. ایستگاه‌های نازمکان، سیدآباد، پاتاوه و بطاری نسبت به ایستگاه‌های دیگر کارایی بهتری را ارائه داده‌اند و ایستگاه نازمکان (مقیاس سالانه 104= RMSE و 94/0=CE) و سیدآباد (مقیاس فصلی 93=RMSE و 88/0=CE) بهترین کارایی را داشتند در حالیکه ایستگاه زهره، کتا و بطاری نسبت به دیگر ایستگاه‌ها دقت پایین‌تری داشته‌اند. در مجموع می‌توان از مدل سالاس با توجه به سادگی آن، در حوزه‌های آبخیز فاقد ایستگاه هیدرومتری با شرایط اقلیمی و زمین‌شناسی مشابه و حوضه‌های دشتی کوچک و همگن، برای شبیه‌سازی دبی رودخانه استفاده کرد. در صورت ارائه در حوضه‌های برف‌گیر باید میزان بارش برفی و رواناب حاصل از آن نیز در مدل‌سازی لحاظ گردد تا علاوه بر دقت، مدل صحت بالایی نیز داشته باشد.